Cariës, beter bekend als gaatsjes, is een veelvoorkomend probleem dat ontstaat door tandbederf. Dit proces wordt veroorzaakt door bacteriën in tandplak die zuren produceren. Deze zuren tasten het glazuur van uw tanden aan en kunnen uiteindelijk ook het onderliggende tandbeen bereiken. Zonder tijdige behandeling kan cariës ernstige schade aan uw gebit veroorzaken en zelf leiden tot tandverlies.
Hoe herken je gaatjes?
Hoe ziet een gaatje eruit?
In de vroege stadia is een gaatje niet altijd zichtbaar voor het blote oog. Het begint vaak als een witte, doffe plek op het glazuur. Naarmate het proces vordert, kan de vlek donkerder worden en zich ontwikkelen tot een duidelijke bruine of zwarte vlek. In een later stadium kan er een zichtbare holte of opening in de tand ontstaan. Hoe langer je wacht met behandeling, hoe groter het gaatje wordt.
Hoe voelt een gaatje?
In het beginstadium merk je vaak niets van een gaatje, naarmate de gaatjes zich dieper in de tand verspreidt, kun je gevoeligheid ervaren bij het eten of drinken van zoete, koude of warme producten. Als het bederf dichter bij de zenuwen komt, kan de gevoeligheid overgaan in pijn, vooral bij kauwen of zonder duidelijke aanleiding. Dit kan duiden op een ernstige infectie, wat vaak een wortelkanaalbehandeling noodzakelijk maakt.
Hoe weet je zeker dat je een gaatje hebt?
Cariës kan lastig zelf te herkennen zijn, zeker in de beginfase. Let op de volgende signalen:
- Gevoeligheid bij warme, koude of zoete dranken en voedsel.
- Pijn tijdens het kauwen.
- Zichtbare vlekken of gaten in de tanden.
- Een onaangename smaak in de mond of aanhoudende slechte adem.
Een regelmatige controle bij de tandarts is belangrijk. Een tandarts kan met speciale instrumenten en röntgenfoto’s cariës in een vroeg stadium opsporen, zelfs voordat u klachten ervaart.
Hoe ontstaat cariës?
Gaatjes worden veroorzaakt door een combinatie van factoren:
- Voedingsgewoonten
Voedingsmiddelen met veel suiker of zetmeel bevorderen de groei van bacteriën die zuren produceren. Deze zuren tasten het tandglazuur aan.
- Gebrekkige mondhygiëne
Onvoldoende poetsen of niet regelmatig reinigen tussen de tanden kan leiden tot de opbouw van tandplak en tandsteen.
- Te weinig fluoride
Fluoride versterkt het tandglazuur en maakt het beter bestand tegen de zuren van bacteriën.
- Droge mond
Speeksel speelt een belangrijke rol bij het neutraliseren van zuren en het reinigen van uw gebit. Een droge mond verhoogt het risico op cariës.
- Gebrek aan tandartscontroles
Zonder regelmatige controle kunnen kleine problemen, zoals beginnende cariës, onopgemerkt blijven en verergeren.
Hoe snel groeit een gaatje in de tand?
De snelheid waarmee cariës groeit, hangt af van meerdere factoren, zoals voedingsgewoonten, mondhygiëne en de hoeveelheid fluoride die u binnenkrijgt. Over het algemeen ontwikkelen gaatjes zich langzaam, vaak over maanden of zelfs jaren. Echter, bij slechte mondverzorging of het frequent eten van suikerrijke producten, kan de groei aanzienlijk versnellen.
Hoe wordt cariës behandeld?
Vullen van een gaatje
Het vullen van een gaatje is de meest voorkomende behandeling voor cariës. Tijdens deze procedure verwijdert de tandarts het aangetaste tandweefsel, reinigt hij de holte en vult deze met een vulmateriaal zoals composiet of amalgaam. Dit proces duurt meestal 20 tot 60 minuten, afhankelijk van de grootte en locatie van het gaatje.
Wortelkanaalbehandeling
Als de cariës het tandmerg (pulpa) heeft bereikt, kan een wortelkanaalbehandeling nodig zijn. Hierbij wordt het geïnfecteerde weefsel verwijderd en wordt de tand van binnenuit gereinigd en gevuld. Dit voorkomt verdere schade en behoudt de tand.
Preventieve maatregelen
Bij vroegtijdige opsporing kan cariës soms worden gestopt met fluoridebehandelingen of het aanbrengen van een beschermende laag op het tandoppervlak.
Tips om cariës te voorkomen
- Poets twee keer per dag uw tanden met een fluoride houdende tandpasta.
- Gebruik dagelijks tandenstokers of floss om tandplak tussen de tanden te verwijderen.
- Beperk het aantal suiker- en zuurinname momenten.
- Ga regelmatig naar de tandarts voor controle en professionele reiniging.
Wanneer bezoekt u de tandarts?
Bezoek een tandarts in de volgende gevallen:
- Bij gevoeligheid of pijn in de tanden
- Als u donkere vlekken of gaatjes opmerkt
- Bij bloedend of ontstoken tandvlees
- Bij loszittende tanden of kiezen
- Voor wittere tanden
- Een vieze smaak in de mond of een slechte adem
- Bloedend tandvlees
- Gezwollen of teruggetrokken tandvlees
- Tandsteen of aanslag op het gebit
- Als u zwanger wilt worden en problemen heeft met mondgezondheid
Deskundige tandarts in Nijmegen
Heeft u vragen over cariës, of wilt u een afspraak maken voor een controle? Onze deskundige tandartsen in Nijmegen staan klaar om u te helpen en uw mondgezondheid te verbeteren. Neem contact met ons op voor een afspraak!
Neem contact met ons op